Spomenik-obelisk streljanim ranjenicima na Zlatiboru

0
1147
Foto: sr.wikipedia

Spomenik streljanim partizanima koji se nalazi u blizini turističkog centra Zlatibor, je spomen-obeležje na mestu gde su Nemački vojnici 29. novembra 1941. godine, tokom napada na Užičku republiku, zatečene nenaoružane i ranjene partizane ubijali. Na tom mestu je sagrađena kosturnica u koju su smešteni posmrtni ostaci oko 150 vojnika. Kasnije, 1967. godine podignut je monumentalni obelisk, čiji su autori vajar Ana Bešlić i arhitekta Jovanka Jeftanović.

Istorija

Septembra 1941. godine Nemačka je započela obimne vojne operacije na području naše zemlje, sa ciljem da zauzme celu teritoriju Užičke republike. Kako je vreme prolazilo, nemačka vojska je imala mnogo više uspeha u odnosu na partizane. Sve više ranjenih partizana je pristizalo u Užice. Zbog nemogućnosti da se odbrani ovaj grad, vrhovni komandant, Josip Broz Tito, odlučuje da se vrhovni štab i vojska povuku u Sandžak. Zbog nedovoljnog broja zdravih vojnika i velikog broja ranjenih vojnika, Tito odlučuje da ranjenike ostavi usput na Zlatiboru, očekujući da će Nemci poštovati ratna pravila i ranjenike tretirati kao vojne zarobljenike. Međutim, kada su nemačke snage naišle na srpske ranjenike, počeli su da pucaju na njih i da ih gaze tenkovima. Nakon ovih događaja, Tito više nikada nije ostavio vojnike na milost neprijatelju.

Nakon Drugog svetskog rata, selo Kraljeva Voda, u čijoj su blizini ranjenici ubijeni, menja naziv u Partizanske Vode. Na uzvisini iznad sela sagrađena je kosturnica u koju su smešteni posmrtni ostaci oko 150 ubijenih ranjenika. Tu se nalaze i ostaci dva narodna heroja, Save Jovanovića i Aleksandra Jovanovića.

Spomen ploča

Iznad kosturnice je oktobra 1961. godine postavljena spomen ploča sa sledećim tekstom:

U ovoj spomen kosturnici sahranjeni su posmrtni ostaci Centralne partizanske bolnice Užičke republike koje su fašisti na zverski način pobili 30. novembra 1941. godine na Zlatiboru. U kosturnicu su preneti i sahranjeni posmrtni ostaci narodnog heroja Sava Jovanovića Sirogojna i Aleksandra Jovanovića Otrova prvoboraca NOR-a koji su poginuli maja 1944. god. U ovu kosturnicu sahranjeni su posmrtni ostaci 36 boraca Prve proleterske brigade; 18 boraca 13. proleterske brigade „Rade Končar“ i 12 boraca 3. proleterske krajiške brigade, koji su poginuli u borbama na Zlatiboru avgusta 1944. god.

Podignuto oktobra 1961.
Savez boraca opštine Čajetina

Spomen ploča na Zlatiboru
Foto: sr.wikipedia – Spomen ploča

Iznad kosturnice je 1967. godine podignut obelisk od belog kamena, visok 10 metara. Na njemu su urezani narodni motivi i stihovi Vaska Pope: Ne dam ovo sunce u očima, ne dam ovo hleba na dlanu.

Prethodni tekstJezero Selište – Bajkovito mesto na Goču
Sledeći tekstPlanina Bić

POSTAVI ODGOVOR

Unesite svoj komentar !
Unesite svoje ime